Ths. Bs. Nguyễn Lê Hoàng Minh - Trung Tâm Tim mạch
Bệnh tim mạch là nhóm bệnh lý liên quan đến tim hoặc mạch máu bao gồm tăng huyết áp, suy tim , đột quỵ, xơ vữa động mạch. Có nhiều yếu tố nguy cơ dẫn đến các bệnh lý tim mạch như tuổi tác, đái tháo đường, béo phì, lạm dụng rượu bia, rối loạn lipid máu và lười vận động. Trong đó ít hoạt động thể chất đang nổi lên như một yếu tốt nguy cơ chính đối với bệnh tim mạch cũng như đái tháo đường, ung thư và loãng xương.
1. Tác động có lợi của tập thể dục lên tim mạch
-Huyết áp: Tập luyện thể dục trong thời gian dài có thể thúc đẩy giảm huyết áp khi nghỉ ngơi. Kết hợp chế độ ăn uống lành mạnh, giảm cân có thể có tác động đáng kể làm giảm tỷ lệ mắc bệnh tim mạch.
-Tạo Nitric oxide (NO) nội mô: Là yếu tố giãn mạch có nguồn gốc từ nội mô mạch máu và duy trì chức năng nội mô.
-Cải thiện thành phần chất béo “tốt”: Các nghiên cứu cho thấy nồng độ HDL-C (Cholesterol trọng lượng phân tử cao) tăng lên đáng kể ở cả người và chuột. Đồng thời tập thể dục đòi hỏi nhu cầu cao về năng lượng dẫn đến giảm nồng độ Triglyceride trong huyết tương.
-Tăng nhạy cảm với Leptin: Leptin ức chế cơn đói, ngăn ngừa tăng cân và thúc đẩy cân bằng năng lượng. Tập thể dục giúp duy trì độ nhảy cảm với leptin, hạn chế nguy cơ béo phì, đái tháo đường và các rối loạn chuyển hóa khác.
-Giảm độ nhớt của máu: tập thể dục giúp tăng cường sản xuất NO nội mô, chống lại quá trình hoạt hóa tiểu cấu. Trong khi tập thể dục thể tích hồng cầu tăng nhẹ nhưng gia tăng thể tích huyết tương, làm giảm độ nhớt của máu. Đồng thời làm giảm nồng độ fibrinogen giúp giảm ngưng kết hồng cầu.
-Chống Oxy hóa: Tập thể dục giúp giảm các chất phản ứng oxy hóa, giảm tổn thương do oxy hóa gây ra trên mạch máu, tim, não, gan, cơ xương và các cơ quan khác.
2. Phân loại hoạt động thể dục theo cường độ
Cường độ |
Ví dụ |
Ít vận động |
Ngồi, nằm, xem ti vi |
Nhẹ |
Đi bộ chậm, nấu ăn, làm việc nhà |
Trung bình |
Đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội |
Cao |
Chạy bộ/chạy, đạp xe nhanh, quần vợt, bơi vòng |
3. Khuyến cáo hiện nay về hoạt động thể dục.
-Cường độ tập luyện thể dục được khuyến cáo chung cho con người từ Hiệp hội Tim Hoa Kỳ để dự phòng bệnh tim mạch là 30 phút, 5 lần mỗi tuần để đạt ít nhất 150 phút mỗi tuần với cường độ tập trung bình hoặc 25 phút, 3 lần mỗi tuần để đạt ít nhất 75 phút mỗi tuần đối với cường độ tập nặng.
-Người tập luyện cũng sẽ được hưởng lợi ngay cả khi chia toàn bộ thời gian thành nhiều phần 10-15 phút mỗi ngày.
-Đối với những người muốn giảm nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ thì được khuyến cáo nên tập 40 phút với cường độ trung bình đến năng, 3 hoặc 4 lần mỗi tuần.
4. Kết luận.
Hoạt động thể dục thường xuyên được khuyến cáo trong suốt cuộc đời. Lợi ích tích lũy được thấy từ việc thực hiện bất kỳ hoạt động thể chất, thể dục nào và áp dụng cho mọi người ở mọi lứa tuổi và khả năng.