Ngày 03/12/2024, Đơn vị Hồi sức tích cực - Khoa Gây mê Hồi sức Cấp cứu Chống độc, Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế tiếp nhận một trường hợp bệnh nhân nam 59 tuổi vào cấp cứu trong tình trạng sốt cao, tụt huyết áp. Bệnh khởi phát từ ngày 02 tháng 12 với biểu hiện sốt cao, mệt mỏi, đau nhức cơ, chóng mặt, đại tiện phân lỏng nhiều lần. Tại Khoa Cấp cứu, huyết áp tụt 70/40 mmHg, không đáp ứng với liệu pháp bù dịch, lactat tăng 6,5 mmol/L. Bệnh nhân được chẩn đoán sốc nhiễm khuẩn từ đường tiêu hóa, chuyển điều trị tại Đơn vị Hồi sức tích cực - Khoa Gây mê Hồi sức Cấp cứu Chống độc. Vào khoa bệnh nhân tỉnh nhưng mệt mỏi, đau nhức cơ toàn thân, trên da bệnh nhân xuất hiện các ban hoại tử rải rác ở mặt, cổ, tay, chân. Bệnh nhân có tình trạng đông máu rải rác trong lòng mạch với rối loạn đông máu nội, ngoại sinh, tiểu cầu giảm còn 10 G/L, fibrinogen giảm thấp 1,18 g/L, D-Dimer tăng cao > 20.000 ng/mL. Tình trạng lâm sàng và xét nghiệm của bệnh nhân phù hợp một trường hợp sốc nhiễm khuẩn, nghĩ nhiều đến tác nhân do liên cầu lợn (Streptococcus Suis). Bệnh nhân được hội chẩn và thống nhất điều trị với hồi sức tích cực bù dịch, sử dụng thuốc vận mạch noradrenalin, và dùng kháng sinh ampicillin 12 gam/ngày theo phác đồ khuyến cáo của Bộ Y tế. Ngoài ra bệnh nhân được áp dụng các biện pháp hồi sức khác bao gồm điều chỉnh nước điện giải, chống rối loạn đông máu và tăng cường dinh dưỡng.
Hình ảnh ban xuất huyết hoại tử lan rộng, hoại tử đầu chi của bệnh nhân
Kết quả cấy máu sau 3 ngày đã xác định bệnh nhân bị nhiễm liên cầu lợn (Streptococcus suis II) nhạy cảm với nhiều loại kháng sinh trong đó có ampicillin.
Sau 3 ngày điều trị hồi sức tích cực, bệnh nhân ổn định dần, ngừng được thuốc vận mạch, hết sốt, sau đó được chuyển ra khỏi phòng hồi sức, tiếp tục điều trị tại khoa Nội Tổng hợp.
Qua tìm hiểu, cách khởi phát bệnh 2 ngày bệnh nhân có ăn thịt lợn luộc tại một quán cơm. Ngành Y tế địa phương đã tiến hành phun tẩy uế khu vực nhà bệnh nhân và các hộ dân xung quanh, đồng thời giám sát tình trạng sức khỏe của những người dân xung quanh nhà bệnh nhân. Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Thừa Thiên Huế (CDC), ca nhiễm liên cầu lợn này tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế là ca nhiễm liên cầu lợn thứ 3 được ghi nhận trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế từ đầu năm 2024.
Liên cầu lợn là tác nhân gây bệnh ở lợn (viêm phổi, viêm màng não, nhiễm khuẩn huyết, viêm khớp), tuy nhiên vi khuẩn có thể cư trú trên lợn khỏe mạnh (ở mũi họng, đường tiêu hóa, sinh dục). Vi khuẩn lây từ lợn sang người do tiếp xúc trực tiếp với lợn mang mầm bệnh (có thể là lợn khỏe mạnh hoặc lợn bệnh) qua vết thương nhỏ, trầy xước trên da trong quá trình giết mổ, chế biến thịt lợn, do ăn tiết canh, thịt lợn chưa chế biến kỹ. Nguy cơ nhiễm bệnh cao gặp ở người làm việc ở trại chăn nuôi lợn, giết mổ gia súc, cán bộ thú y, ăn tiết canh lợn hoặc ăn thịt lợn bệnh.
Thời gian ủ bệnh có thể ngắn (vài giờ) cho đến vài ngày, sau đó khởi phát tình trạng nhiễm khuẩn nặng đe dọa tính mạng như viêm màng não, viêm nội tâm mạc, nhiễm khuẩn huyết, sốc nhiễm khuẩn. Khi đã có sốc nhiễm khuẩn như trường hợp bệnh nhân trên, tỷ lệ tử vong lên đến 80%.
Để chủ động phòng tránh bệnh do liên cầu lợn gây ra, người dân cần thực hiện một số biện pháp sau đây:
- Chọn mua thịt lợn đã được cơ quan Thú y kiểm định
- Tránh mua thịt lợn có màu bất thường, bị xuất huyết, phù nề
- Nấu chín thịt lợn trước khi ăn
- Không ăn thịt lợn bệnh, chết
- Không ăn các món tái, tiết canh lợn
- Mang găng tay khi tiếp xúc, giết mổ, chế biến thịt lợn
Khi xuất hiện các biểu hiện bất thường như sốt, đau mỏi cơ, đau nhức đầu, đau bụng, tiêu chảy, mê sảng, ban xuất huyết trên da… cần đến ngay cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Khoa Gây mê hồi sức - Cấp cứu - Chống độc