Sử dụng bia rượu là nguyên nhân dẫn đến 20%-50% các trường hợp tử vong do đuối nước ở người lớn mỗi năm, trên thực tế con số này có thể còn cao hơn do không phải tất cả các trường hợp đều được xét nghiệm chẩn đoán và báo cáo. Mặc dù nạn nhân có thể sống sót nếu được phát hiện và sơ cứu tại hiện trường nhưng ngay sau đó sẽ xuất hiện hàng loạt các biến chứng nghiêm trọng trên hệ hô hấp, tuần hoàn và thần kinh trung ương, có thể dẫn đến tử vong nhanh chóng hoặc để lại nhiều di chứng nặng nề. Các trường hợp đuối nước trong thời gian dài đòi hỏi phải được hồi sức tích cực ngay sau khi sơ cứu ban đầu. Trong thời gian vừa qua, Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế đã cấp cứu và hồi sức thành công một trường hợp bệnh nhân sau khi uống rượu bia xuống suối tắm bị đuối nước.

Vào ngày 13 tháng 05 năm 2020, bệnh nhân nam 36 tuổi ở huyện Phú Lộc, sau khi uống rượu bia với bạn bè thì xuống suối tắm và bị đuối nước (mặc dù độ sâu của suối khoảng 1 mét). Khoảng 10 phút sau người xung quanh mới phát hiện và chuyển đến Trung tâm Y tế thị xã Hương Thủy trong tình trạng ho ra máu, được chẩn đoán nhanh theo dõi chấn thương ngực và chuyển đến Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế trong tình trạng suy hô hấp nặng. Bệnh nhân được đặt nội khí quản tại khoa cấp cứu, làm các xét nghiệm cần thiết để đánh giá hết các tổn thương và chuyển nhanh đến Đơn vị Hồi sức Cấp cứu thuộc Khoa Gây mê - Hồi sức - Cấp cứu - Chống độc. Bệnh nhân vào khoa trong tình trạng tổn thương phổi rất nặng, độ bão hòa oxy máu chỉ 30% mặc dù được bóp bóng với oxy 10 lít qua ống nội khí quản, bọt hồng liên tục trào từ đường thở bệnh nhân qua ống nội khí quản. Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính lồng ngực cho thấy tổn thương phổi lan toả hai bên, tỷ lệ PaO₂/FiO₂ ở mức rất thấp (60), cho thấy bệnh nhân đang trong tình trạng "Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển" mức độ nặng, là tổn thương phổi nặng nhất mà y văn nhắc đến. Thêm vào đó, bệnh nhân còn bị phù não diện rộng trên phim chụp cắt lớp vi tính, là hậu quả của thiếu oxy não do ngâm trong môi trường chất lỏng quá lâu.

Nhận thấy đây là một trường hợp rất nặng mắc "Hội chứng suy hô hấp cấp tiến triển" kèm tổn thương não sau đuối nước, Ban chủ nhiệm khoa đã tiến hành hội chẩn toàn khoa và thống nhất điều trị thông khí nhân tạo theo chiến lược bảo vệ phổi, duy trì thuốc an thần và giãn cơ liên tục 48 tiếng, thực hiện nghiệm pháp huy động phế nang mỗi 04 giờ, kiểm soát thân nhiệt, điều trị bảo vệ tế bào não và phối hợp kháng sinh dự phòng nhiễm khuẩn. Sau 5 ngày điều trị, tình trạng tổn thương phổi cải thiện, tỷ lệ PaO₂/FiO₂ tăng dần đến giới hạn bình thường, bệnh nhân được cai máy thở và được rút ống nội khí quản, bệnh nhân tỉnh táo, nhớ rõ tất cả các sự kiện đã xảy ra trước đó.

Việc sử dụng bia rượu khi tham gia các hoạt động dưới nước rất nguy hiểm do:

      - Hạn chế khả năng phán đoán

      - Giảm khả năng kiểm soát và phối hợp động tác

      - Phản ứng chậm với các tình huống

      - Có các hành vi nguy hiểm

      - Gây mất thăng bằng nên dễ té ngã

      - Làm tăng nguy cơ co thắt thanh quản

      - Làm giảm hiệu quả của cấp cứu hồi sức tim phổi

      - Làm tăng nguy cơ viêm phổi do hít sặc.

Do vậy, khuyến cáo người dân không tham gia các hoạt động dưới nước khi đã sử dụng bia rượu cũng như các chất kích thích khác.

Khi người dân phát hiện nạn nhân bị đuối nước, những điều nên làm:

- Tìm kiếm sự trợ giúp

- Đưa nạn nhân ra khỏi nước. Để đảm bảo an toàn cho người cứu hộ nên dùng phao cứu sinh, dây cứu sinh, cây gậy hoặc cây sào dài quăng cho nạn nhân. Khi tiếp xúc trực tiếp với nạn nhân cần để đầu nạn nhân nhô lên mặt nước, quàng tay qua nách nạn nhân lôi vào bờ.

- Lay gọi nạn nhân, cần chú ý kiểm soát tránh chấn thương cột sống cổ

- Kiểm tra nhịp thở bệnh nhân, làm sạch đường thở, hô hấp nhân tạo nếu bệnh nhân ngưng thở

- Kiểm tra mạch của bệnh nhân, ép tim ngoài lồng ngực nếu có ngừng tuần hoàn

- Gọi cấp cứu để được can thiệp chuyên sâu về y tế và đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

Khoa Gây mê - Hồi sức - Cấp cứu - Chống độc