Ngáy và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là một loại rối loạn hô hấp mà đặc điểm chính là sự co lại của đường hô hấp trên trong khi ngủ, dẫn đến hơi thở không đều đặn. Nguyên nhân thường gây ra ngáy và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn bao gồm sự tích tụ mỡ quanh vùng hầu họng, phì đại amidan, lưỡi dài, màn hầu thấp và tắc nghẽn mũi.

Ngáy và ngưng thở khi ngủ không chỉ là vấn đề về giấc ngủ mà còn liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe khác nếu không được điều trị. Người bệnh thường cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày, làm tăng nguy cơ tai nạn giao thông do ngủ gật, giảm khả năng tập trung và có nguy cơ cao về tăng huyết áp, suy tim, đột quỵ, rối loạn chuyển hóa, ảnh hưởng đến kiểm soát glucose và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường.

Để điều trị ngáy và ngưng thở khi ngủ, cần phải giải quyết nguyên nhân gây ra tình trạng này. Việc phẫu thuật thường được thực hiện khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả và có thể giúp cải thiện cường độ ngáy và giảm số lần ngưng thở khi ngủ, từ đó giảm gánh nặng cho sức khỏe của người bệnh.

Hai phương pháp phẫu thuật thông dụng để mở rộng đường thở ở vùng hầu họng là phẫu thuật chỉnh hình màn hầu lưỡi gà (UPPP) và phẫu thuật tạo hình vạt lưỡi gà màn hầu (UPF). Với phương pháp tạo hình vạt lưỡi gà màn hầu, lưỡi gà sẽ được cắt bỏ một phần và một đường cắt hình kim cương sẽ được thực hiện trên vòm miệng mềm, phần vạt lưỡi gà sẽ được kéo về phía vòm miệng mềm và được khâu cố định lại. UPF được đánh giá là an toàn, hiệu quả lâu dài cho những bệnh nhân ngáy và ngưng thở khi ngủ do tắt nghẽn.

Gần đây, Khoa Tai Mũi Họng - Mắt - Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Đại học Y Dược Huế đã thực hiện phẫu thuật tạo hình vạt lưỡi gà màn hầu cho bệnh nhân Nguyễn Tuấn H., 32 tuổi, quê Thừa Thiên Huế. Bệnh nhân được chẩn đoán ngáy và ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn với màn hầu thấp (độ III theo phân loại của FTP) kèm theo thừa cân (BMI: 29,32 kg/m2, vòng cổ: 38 cm). Sau phẫu thuật, cường độ ngáy cũng như số lần ngưng thở của bệnh nhân đã giảm đáng kể, và bệnh nhân cũng cảm thấy có sự cải thiện đáng kể về mệt mỏi vào buổi sáng.

PTV: TS.BS. Hồ Minh Trí

Tài liệu tham khảo:

Neruntarat C. Uvulopalatal flap for obstructive sleep apnea: short-term and long-term results. Laryngoscope. 2011 Mar;121(3):683-7. doi: 10.1002/lary.21157. Epub 2011 Jan 4. PMID: 21344450.